Elephanta Island

Produkowałam wpis cały tydzień, więc ostrzegam, będzie długo! Informuję również, że odblokowałam, niecelowo zablokowaną, funkcję dodawania komentarzy przez niezarejestrowanych gości, więc zapraszam do komentowania!

Na Elephantę relatywnie łatwo się dostać – stateczki na wyspę odpływają od 9 rano, co dziesięć minut, spod Gateway of India. Rejs w jedną stronę trwa około godziny. Planowaliśmy wyjechać wcześnie, tak aby załapać się na jeden z pierwszych promów i uniknąć tłumów na wyspie. Jeżeli chodzi o wykonanie, to udało się nam jedynie dość wcześnie wstać i szybko złapać taksówkę. Potem stanęliśmy w gigantycznym korku. Okazało się, że Sea Link, most łączący środkowy Mumbaj z południem, oraz większość dróg na południu są zablokowane ze względu na odbywający się maraton. No cóż, może następnym razem, nasze plany skorygujemy o rozkład imprez odbywających się w mieście! Ostatecznie dotarliśmy do Gateway of India pieszo, z dwugodzinnym opóźnieniem, zastanawiając się, czy nie przełożyć naszej wyprawy na inny dzień. Ale ostatecznie popłynęliśmy i było warto!

Właśnie tak wyglądają zapchane ulice w Indiach. 

Gratuluję pieskowi odwagi, no chyba że potrzeba była rzeczywiście nagła. Zdjęcie
zrobione jest przez przednią szybę samochodu, na tej samej zatłoczonej ulicy,
co na zdjęciu powyżej. Gratuluję również naszemu kierowcy taksówkarzowi.
Nawet nie zatrąbił - grzecznie poczekał, aż pies po wszystkim zejdzie na bok.

Opustoszałe ze względu na maraton ulice 

Po drodze do Gateway of India trafiliśmy przypadkiem na pokaz artystyczny. Mała dziewczynka chodziła po linie zawieszonej na wysokości ponad dwóch metrów nad ziemią. Pod konstrukcją stała kobieta i wybijała jej rytm na bębenku. Wcale jej nie asekurowała! Wydaje mi się, że mała akrobatka wcale nie była zachwycona tym co robi. Na pewno miała świadomość, że nie jest to dla zabawy, tylko w celu zebrania pieniędzy od widzów. Nie wszystkie dzieci mogą sobie pozwolić na przywilej dzieciństwa...

Na twarzy ogromne skupienie...

Dziewczynka wykonywała pokaz z różnymi akcesoriami: okularami
przeciwsłonecznymi, dzbankiem na głowie, jeździła po linie na kole...

Stateczki odpływające na Elephantę są bardzo lokalne – kolorowe i troszeczkę prowizoryczne. Na pokładzie byli z nami sami Hindusi, płynący tam w celach zarówno turystycznych, jak i duchowych. Po odbiciu od brzegu, ze statku roztacza się piękny widok na okolicę, zwłaszcza hotel Taj Mahal oraz Gateway of India. Właściwie jest to jedno z niewielu miejsc, skąd można zrobić zdjęcie tym dwóm budowlom bez towarzyszącego im wiecznie tłumu ludzi.

Statek odpływający na Elephanta Island

Widok ze statku. Po lewej stronie Taj Mahal - jeden z najbardziej
ekskluzywnych i drogich hoteli w mieście, miejsce zamachów z 2008 roku. Po
prawej Gateway of India. Monumentalna, bogato-zdobiona brama, ukończona
w 1924 roku, zbudowana z okazji wizyty w 1911 roku króla Jerzego V. Dla tych,
którzy dostrzegli tę drobną sprzeczność, śpieszę z wyjaśnieniem. W 1911 roku,
na powitanie króla stanęła makieta!

Elephanta Island, znana również pod nazwą Gharapuri, jest położona na Morzu Arabskim, około 10 kilometrów na wschód od wybrzeża Mumbaju. To mała wyspa, złożona z dwóch wzgórz, oddzielonych od siebie wąską doliną. Teren jest gęsto porośnięty palmami, mangowcami i tamaryndowcami. Zamieszkuje tam około 1200 osób, zgromadzonych w trzech wioskach Shentbandar, Morabandar oraz Rajbandar, z których ostatnia jest również stolicą wyspy. Zwiedzającym nie wolno tu zostawać na noc.

Elephanta Island - widok z dopływającego stateczku

Mieliśmy szczęście zobaczyć u wybrzeży Elephanty stado flamingów.

Wyspa swoje imię zawdzięcza Portugalczykom, którzy w pobliżu miejsca zejścia na ląd, zobaczyli rzeźbę słonia. Postanowili podobno zabrać łup ze sobą, ale ostatecznie liny nie wytrzymały ciężaru posągu i został on zatopiony w morzu. Ze względu na zespół jaskiń, które w 1987 roku zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, Elephanta jest bardzo popularnym miejscem wypraw turystycznych. Jest też miejscem pielgrzymek religijnych Hindusów, wyznawców Shivy.

Statki wysadzają pasażerów na końcu długiego molo. Można ten odcinek przejść, albo skorzystać z małej ciuchci, która ma przystanek końcowy przy wejściu do wioski. Nawet taki pociąg w Indiach musi być zatłoczony! To chyba leży w mentalności Hindusów, bo odległość jest taka (10 minutowy spacer), że spokojnie można ją przejść o własnych siłach. Wracając, postanowiliśmy się nawet przejechać w jedną stronę. Kupiliśmy bilety w zatrważającej cenie 10 rupii za osobę (50 groszy) i ustawiliśmy się wśród pozostałych oczekujących. Kiedy przyjechał pociąg, zaczęła się rzeź! Dosłownie! Ludzie walczyli o każdy centymetr miejsca, podawali sobie dzieci - jak w najlepszych scenach z naszych kolei. Mężowi się udało, ja stwierdziłam, że pasuję i to nie jest jeszcze mój etap asymilacji z indyjską rzeczywistością. Wysiadł naburmuszony i poszliśmy pieszo. Byliśmy szybciej niż wypchana do granic pojemności ciuchcia!

Indyjski komfort podróży. I naprawdę zrozumiałabym, gdyby był to jeżdżący raz
dziennie pociąg do New Delhi! Ale my byliśmy szybciej na miejscu niż ludzie z kolejki!
I jak widać niewielu tam staruszków, dla których kilometr to duży wysiłek.
Taka podróż wymaga siły i sprawności fizycznej.

Kolejka na Elephancie

Aby dostać się na wzgórze do jaskiń, od miejsca gdzie kończy jazdę pociąg, trzeba jeszcze przejść przez wioskę i pokonać 120 stopni pod górę. Leniuszki i osóby, które temu wyzwaniu nie podołają, mogą skorzystać z usługi Doli. W praktyce oznacza to bycie wniesionym przez mieszkańców wioski, w stylu Maharadży, w lektyce. Po obu stronach podejścia pełno jest stoisk z pamiątkami i lokalnych restauracji. Schody na całej długości, osłonięte są od góry płachtami kolorowej folii. Są one zawieszone prawdopodobnie w dwojakim celu: po pierwsze, aby dać trochę cienia ludziom, którzy całe dnie spędzają przy swoich sklepikach, a po drugie, aby osłonić stoiska i głowy wchodzących przed wszędobylskimi małpami.

Doli - lektyka prawie w stylu Maharadży

Podejście do jaskiń

Stoisko z pamiątkami. Światło przenikające przez kolorowe płachty daje piękne efekty.

Gdy zmęczony człowiek pokona już wszystkie schody, dociera do linii kas. I to co teraz napiszę uważam za skandal! Cena biletów wstępu uzależniona jest od narodowości (może wyznania) - Hindusi pracą 10 rupii, obcokrajowcy 250! Oczywiście narodowość oceniana jest na oko. 

Na wyspie znajduje się 7 jaskiń, które zostały prawdopodobnie zbudowane pomiędzy V a VIII wiekiem. Najbardziej imponująca jest główna świątynia Shivy, położona na zachodnim wzgórzu, na wysokości około 80 m.n.p.m. Kopuła jaskini wspiera się na sześciu rzędach kolumn, po sześć kolumn w każdym. Każda z nich jest innej wielkości i kształtu, żaden rząd nie jest prosty  – to takie indyjskie! W jaskini znajdują się sławne, wykute w skale rzeźby, przedstawiające motywy religijne.

Wejście do głównej jaskini na Elephanta Island

Wnętrze jaskini

Najbardziej imponująca rzeźba znajduje się na wprost od wejścia do jaskini.
 Przedstawia ona Mahesh Murti Shiva w boskiej formie (Istoty Najwyższej).
Trzy twarze odnoszą się do potrójnej roli bóstwa: tworzenia, ochrony i
niszczenia wszechświata. 

Centralnie umieszczony, spokojny i dostojny wizerunek przedstawia Shivę jako twórcę.
Oblicze po lewej stronie, z wąsami i brodą, to Shiva niszczyciel pod postacią Rudry.
Podobizna po prawej stronie, to z kolei Shiva spokojny i pokojowo nastawiony do świata,
reprezentujący obrońcę i gwaranta trwania wszechświata.

Shiva pod postacią Nataraja, króla tancerzy. Wyobrażenie to ma osiem ramion,
z których niestety większość jest nadłamana bądź nadkruszona,
wijących się w tanecznym ruchu wokół ciała bóstwa. Po prawej stronie posągu, można zobaczyć wyrzeźbioną
figurkę Ganeshy, boga-słonia. Na górze po lewej stronie widać boga stworzenia Brahmę,
wizualizowanego z czterema głowami.

Kolejna rzeźba przedstawia Shivę zabijającego demona Andhaka. Bóstwo jest wściekłe.
Spójrzcie tylko na tę złość i pasję malujące się na jego twarzy! Każda kropla krwi demona,
która spadła na ziemię, powodowała, że rodziło się jego kolejne wcielenie. W ostateczności,
Shiva musiał walczyć z tysiącem nowo powstałych Andhaków. Zgodnie z legendą rozgniewane
bóstwo wbiło w walce w Andhaka miecz i zaczęło tańczyć. Stworzyło też Shakti i wysłało,
aby zbierała każdą kroplę krwi i nie dopuściła, by dotknęły one ziemi. Shiva walkę wygrał.

Małżeństwo Shivy i Parvati. Uśmiechnięty Shiva trzymał kiedyś rękę Parvati.
Niestety nawet wizualizacje bogów nie są odporne na upływ czasu. Po prawej
stronie Shivy stoi wdzięczna postać Parvati. Według bramińskich zwyczajów,
w czasie uroczystości ślubnych żona powinna znajdować się przy lewym boku męża.
Można więc stąd wnioskować, że para jest jeszcze przed ślubem.

Shiva niosący rzekę Ganges. Nie pytajcie mnie o co chodzi.
Choć się intensywnie przyglądam i nawet przeczytałam
legendę o tysiącu synach króla Sagary (których miał z jedną żoną!),
to i tak nic z tego nie rozumiem! 

Wizerunek Shivy jako Ardhanarishwara, czyli jako Shiva i Parvati w jednej osobie.
Z prawej strony widać postać męską, bez piersi na korpusie. Jednym ramieniem
opiera się ona na byku, a w drugim trzyma kobrę. Postać kobieca, po lewej stronie,
trzyma w ręku lustro. Dwie twórcze siły we wszechświecie,
kobieta i mężczyzna, są zjednoczone.

Na środku jaskini znajduje się Shiva Lingam Shrine, kamień o
fallistycznym kształcie, będący obiektem kultu Shivy.
Linga obrazowana jest jako Pierwotne Kosmiczne Jajo, z którego
powstaje cały wszechświat i wszystkie stworzenia. 

Linga stoi w kamiennym, pokoju, z czterema drzwiami. Z każdej strony wejścia pilnują
dwie kamienne figury strażników. Dla uczczenia Shivy, Linga ozdabiana jest kwiatami
i zapalane są obok niej kadzidełka. Żeby wejść do komnaty, w której znajduje się kamień,
podobnie jak do każdego innego świętego dla Hindusów miejsca, należy zdjąć buty.

Z jaskiń można wdrapać się jeszcze wyżej na Cannon Hill (Wzgórze Armatnie). Ta droga nie jest już objęta opcją lektyki. Na szczycie wzgórza stoją dwie imponujące armaty, pamiątki z czasów kiedy do Indii dotarli Portugalczycy. Armaty mogą się obracać o 360 stopni. Pod nimi znajduje się system korytarzy, które kiedyś prawdopodobnie służyły do składowania amunicji. Kiedy dochodziliśmy do armat, schodzący Hindusi gorąco nam polecali wejście do kanałów pod nimi. Zobaczyliśmy zupełną ciemność i zdecydowaliśmy, że nie chcemy bez latarki dowiadywać, co je zamieszkuje. Ze wzgórza roztacza się ponadto wspaniały widok na okolicę.

Droga na Cannon Hill

Jedna z dwóch armat. Pod metalową platformą zbudowany jest sytem korytarzy.

Widok z Cannon Hill na port kontenerowy Mumbaju. Gdzieś tam są nasze rzeczy!

Elephanta słynie z tego, że można na niej zobaczyć małpy żyjące w środowisku naturalnym. Są one na tyle bezczelne, że nie można przy nich nic jeść ani pić, bo natychmiast robią się agresywne i zabierają pożywienie. Wszędzie zresztą pełno jest tabliczek informujących, żeby uważać, bo sprowokowane mogą się agresywnie zachowywać. Sami widzieliśmy jak małpa zwinnie rzuciła się na chłopaka i zabrała mu butelkę coli. Co prawda, później nie do końca wiedziała co z nią zrobić, ale widać było, że wielokrotnie podglądała ludzi. Przykładała butelkę do buzi, tylko że od niewłaściwej strony... Myślę, że ostatecznie pomogła sobie zębami.

Czasami to przerażające, jak małpom blisko do człowieka...

Małpy też potrafią się zadumać

Zazwyczaj łatwo stwierdzić jakiej zwierz jest płci...

Śpioszek

Siedział na dachu i obserwował okolicę. Po jego minie wnoszę,
że był przywódcą stada, albo przynajmniej za takiego chciał uchodzić.

Na wyspie pełno było też swobodnie chodzących krów. W Indiach krowy są święte i należy się im szacunek. Jako dawczynie mleka są karmicielkami człowieka. Chociaż zazwyczaj swobodnie chodzą po ulicach, nawet w centrum Mumbaju, nie ma w Indiach bezdomnych krów i każda ma swojego właściciela. Hindusi nie modlą się do krów, ale darzą je szczególnym respektem i chronią. A krowy wydają się być świadome swojego specjalnego statusu. Zazwyczaj gdy krowa atakuje na ulicy, to się przed nią po prostu ucieka. Kiedy na Elephancie zabierała dziecku z ręki kolbę kukurydzy, matka odganiała ją machaniem ręki. Krów się w Indiach nie bije! Podobnie, kiedy krowa stała na torach blokując przejazd pociągu, tłum ją delikatnie odganiał i to nie jestem pewna czy z powodu zablokowanych torów, czy bezpieczeństwa krowy...

Rogata święta. A za nią w tle widok na molo prowadzące do wyspy. Statki
wysadzają odwiedzających wyspę na jego końcu

Śpiące cielę. Takiej słodyczy jeszcze w Indiach nie widziałam. Żeby nie było
- jest to środek drogi.

Indyjskie środki transportu. No dobrze, jeszcze nie widziałam, żeby tu ktoś krowę ujeżdżał.

Najpiękniejsza krowa we wsi. Wydawała się również bardzo sympatyczna.
Myślałam nawet, żeby ją pogłaskać, jak robili to niektórzy przechodzący
Hindusi, ale trochę się bałam, czy nie zostanie to źle odebrane.

Dziś pociąg nie przyjedzie...

Obrazek, którego byliśmy świadkiem, nazwaliśmy roboczo "krowokosz". Krowa wepchnęła
całą głowę do kosza na śmieci, pewnie poszukując tam przysmaków. Wystawały
tylko rogi, a te trzeba powiedzieć miała imponujące. Kiedy w końcu wyciągnęła
głowę, nie była zadowolona. Trudno powiedzieć, czy nic tam smacznego nie znalazła,
czy głowę miała za dużą i walkę z koszem przegrała, czy po prostu nie podobało
jej się, że jest fotografowana. Nie pytając, uciekliśmy.

Tak samo jak my byliśmy ciekawi jaskiń, krów i małp, Hindusi byli ciekawi nas. I tak samo jak my robiliśmy zdjęcia krowom i małpom, tak oni robili je nam. Ewentualnie z nami! Tego dnia pozowaliśmy do zdjęć sześć razy! Na wszystkich wyglądamy na pewno bardzo atrakcyjnie: zakurzeni, zmęczeni ale uśmiechnięci. Po co im te zdjęcia? Tajemnica pozostaje nierozwikłana, choć znajomy opowiadał nam, że potem takie obrazki trafiają w ramkach na komody, z komentarzem: to są nasi znajomi z Europy! 

Co nam się jeszcze udało zobaczyć ciekawego? Mianowicie, mieliśmy okazję obejrzeć co dzieje się, kiedy chce się wypłynąć łódką w czasie odpływu.  

Zobaczyliśmy też dużo różnych statków i stateczków towarowych, kontenerowce, okręty transportujące ropę, węgiel i pasażerów na gapę. Rio Blanco nie stwierdzono! 

Na gapę?

A dookoła naszego statku latały mewy...

Ach, prawie zapomniałam! Prawdziwą atrakcję mieliśmy na końcu, przy wysiadaniu z naszego statku. W Indiach nic nie jest nudne! Ilość statków przywożących o tej samej porze turystów z Elephanty była ogromna. Co ciekawe, stateczki zachowywały się na morzu w ten sam sposób, co auta na drodze. Mianowicie podpływały do siebie na granicy uderzenia, blokowały ruch i oczywiście nikt nie pomyślał nawet o tym, że czasami można użyć biegu wstecznego. Aby oszczędzić czasu, bo raczej nie dla ułatwienia podróżującym, przy wysiadaniu połączono bokami trzy stateczki. My byliśmy w tym ostatnim! Zamiast wyskoczyć raz na brzeg, przeskakiwaliśmy na rozbujanej wodzie z trzeciego do drugiego, potem z drugiego do pierwszego i ostatecznie suchą stopą na ląd. Bardzo nas to rozbudziło na koniec podróży...